ΜΟΥΣΕΙΟ ΤΕΧΝΗΣ ΚΑΙ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ ΤΟΥ ΤΕΛΛΟΓΛΕΙΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Αρχιτεκτονική μελέτη:

Αρχιτεκτονική ομάδα ‘Αλαλητός’

(Κ. Μωραϊτης, Κ. Λάμπρου, Ν. Μάρδα), Ε.Κωνσταντακάτου

Η πρώτη από τις λειτουργικές απαιτήσεις του κτιρίου, αφορά τη στέγαση των συλλογών πινάκων και μικροτεχνημάτων του Νέστορα και της Αλίκης Τέλλογλου. Από την αρχική σύλληψη των δωρητών και ιδρυτών του Τελλογλείου, τίθεται επίσης η δεύτερη σημαντική λειτουργική απαίτηση του κτιρίου. Αυτή της δραστηριότητας του ως Πινακοθήκης, προσανατολισμένης με έμφαση προς την παρουσίαση νέων καλλιτεχνών και προς την αισθητική, καλλιτεχνική αγωγή του κοινού. Συνδέεται άλλωστε το Τελλόγλειο Ίδρυμα άμεσα και θεσμικά, με το σημαντικότερο φορέα παροχής παιδείας, κοινωνικής και πολιτιστικής αγωγής της συμπρωτεύουσας, με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης.

Αυτός ο ιδιαίτερος χαρακτήρας του Τελλογλείου εντείνεται από τη φυσική γειτνίαση του κτιρίου του με την πανεπιστημιακή κοινότητα. Από τη θέση του ανάμεσα στη συνοικία Σαράντα Εκκλησιές και στα κτήρια του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου, σε ένα οικόπεδο επικλινές, το οποίο οι κάτοικοι της πόλης παλιότερα το διέσχιζαν, κατά τις καθημερινές τους κινήσεις.

Πρόθεση των μελετητών υπήρξε να διατηρήσουν αυτήν την άμεση κίνηση μέσα από το κτίριο, ώστε η επίσκεψη του Μουσείου Τέχνης και της Πινακοθήκης να αποβεί συνήθεια κατά την πορεία των κατοίκων, ιδιαίτερα των σπουδαστών, μέσα στην πόλη. Η κύρια εντούτοις σημασία αυτής της χειρονομίας είναι πολύ ευρύτερη από την πρακτική της αιτιολόγηση. Επιχειρεί να περιγράψει την απαίτηση διάρρηξης του συμβατικού μουσειακού κελύφους και τη διασπορά των πολιτιστικών δρώμενων στον αστικό χώρο.

Τρία είναι τα βασικά δομικά στοιχεία, τα οποία ορίζουν τη συγκρότηση του Μουσείου :

- Το ορθογώνιο κέλυφος, προσαρμοσμένο στην κλίση του εδάφους, ώστε να παρουσιάζει δυο κύριες όψεις, μια προς την οδό Αγίου Δημητρίου και μια δεύτερη, την όψη του δώματος από τις Σαράντα Εκκλησιές,

- Το οριζόντιο επίπεδο, πάνω στο οποίο εδράζεται το κτίριο, διαμορφώνοντας έναν εξωτερικό χώρο πλατείας συνέχεια της πρώτης, χαμηλότερης στάθμης εκθέσεων,

- Ο μεταλλικός διάδρομος, που διασχίζοντας το κτίριο υλοποιεί την αστική πορεία μέσα από αυτό.